gundem / hadise / idman / maraqli
3.08.2023, 12:06
Peru səhrasında tapılan bu qədim balina ən ağır heyvan ola bilər
AP Photo/Martin Mejia
Paleontoloq Mario Urbina 2 Avqust 2023-cü il Çərşənbə günü Limada, Peruda təqdimat zamanı yeni tapılmış Perucetus colossus və ya "Perudan gələn nəhəng balina" adlı növün fəqərələrinin yanında şəkil çəkdirir.
İndiyə qədər yaşaya biləcək ən ağır heyvan üçün yeni bir iddiaçı ola bilər. Bugünkü mavi balina uzun müddət bu titula sahib olsa da, elm adamları tərəziləri aşacaq qədim nəhəngin fosillərini qazdılar.
"DogruXeber.az" japannews-a istinadən bildirir ki, tədqiqatçılar ötən gün Nature jurnalında Perucetus colossus və ya "Perudan gələn nəhəng balina" adlı növü təsvir ediblər. Hər bir fəqərənin çəkisi 220 funtdan (100 kiloqram) çox, qabırğalarının uzunluğu isə təxminən 5 fut (1,4 metr) olur.
Araşdırmada heç bir rolu olmayan Şimal-Şərqi Ohayo Tibb Universitetinin paleontoloqu Hans Thewissen, "Bizim bildiyimiz hər şeydən çox fərqli olan belə nəhəng heyvanı görmək çox həyəcanlıdır" dedi.
Sümüklər on ildən çox əvvəl Limadakı San Markos Universitetinin Təbiət Tarixi Muzeyindən Mario Urbina tərəfindən aşkar edilib. Beynəlxalq bir qrup onları Peruda bir vaxtlar su altında olan və zəngin dəniz fosilləri ilə tanınan İca səhrasında dik, qayalı yamacın kənarından çıxarmaq üçün illər sərf etdi. Nəticələr: balinanın onurğasından 13 fəqərə, dörd qabırğa və bir omba sümüyü.
İtaliyanın Piza Universitetinin paleontoloqu, tədqiqat müəllifi Alberto Collareta, - "39 milyon il yaşı olan nəhəng fosillər mən indiyə qədər gördüyüm heç bir şeyə bənzəmir" - deyə qeyd edib.
Alberto Gennari/Təbiət AP vasitəsilə
Alberto Gennarinin bu 2023-cü il rəssam illüstrasiyasında, Perucetus colossus sahildəki yaşayış yerində təxmini bədən uzunluğu ilə yenidən qurulmuşdur: ~20 metr. Qədim balinaların yeni növü indiyə qədər tapılan ən ağır heyvan ola bilər. Tədqiqatçılar 2 Avqust 2023-cü il Çərşənbə günü Nature jurnalında Perucetus colossus və ya "Perudan gələn nəhəng balina" adlı yeni növü təsvir edirlər.
Qazıntılardan sonra tədqiqatçılar sümüklərin səthini tədqiq etmək üçün 3D skanerlərdən istifadə edib və içəriyə baxmaq üçün onları deşiblər. Almaniyanın Ştutqart şəhərindəki Dövlət Təbiət Tarixi Muzeyinin paleontoloqu, tədqiqat müəllifi Eli Amson, müqayisə üçün müasir dəniz məməlilərindən istifadə edərək, balinanın ölçüsünü və çəkisini təxmin etmək üçün nəhəng, lakin natamam skeletdən istifadə etdilər.
Onlar hesabladılar ki, qədim nəhəngin çəkisi 94-375 ton (85-340 metrik ton) arasında idi. Tapılan ən böyük mavi balinalar bu diapazonda olub - təxminən 200 ton (180 metrik ton).
Bədəni təxminən 66 fut (20 metr) uzunluğa qədər uzanırdı. Mavi balinalar daha uzun ola bilər - bəzilərinin uzunluğu 100 futdan (30 metr) çox böyüyür.
Bu o deməkdir ki, yeni kəşf edilən balina "bəlkə də indiyə qədərki ən ağır heyvan idi", lakin "çox güman ki, indiyə qədərki ən uzun heyvan deyildi" - deyə o qeyd edib.
Amson izah etdi ki, sümükləri mavi balinadan daha sıx və daha ağır olduğu üçün qismən daha ağırdır.
Müəlliflərin fikrincə, bu çox sıx sümüklər balinanın vaxtını dayaz, sahil sularında keçirmiş ola biləcəyini göstərir. Digər sahil sakinləri, məsələn, manatees, dəniz dibinə yaxın qalmalarına kömək etmək üçün ağır sümüklərə malikdirlər.
Amson dedi ki, - "kəllə olmadan balinanın belə nəhəng bədəni saxlamaq üçün nə yediyini bilmək çətindir".
Tədqiqatçıların fikrincə, P. colossus dəniz dibi boyunca yemək toplayır və ya suda tonlarla krill və digər kiçik dəniz canlılarını yeyirdi.
Ancaq, "Bu şey əslində heç vaxt təsəvvür edə bilməyəcəyimiz şəkildə tamamilə fərqli bir şəkildə qidalansa, təəccüblənmərəm" dedi Thewissen.
DogruXeber.az
Jalə Asiman