Misir prezidenti Əbdülfəttah əs-Sisi yenidən seçildikdən və yeni Yunanıstan hökumətinin qurulmasından sonra regiona ilk səfəri ilə əlaqədar Misirin şimal-qərbindəki Yeni Alameyn şəhərində Yunanıstanın Baş naziri Kiriakos Mitsotakis ilə görüş keçirib.

Misir-Yunanıstan sammitində iki dost ölkə arasında ikitərəfli əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi yolları müzakirə olunub.

Misir prezidentinin sözçüsü Əhməd Fəhmi bildirib ki, iki lider Şərqi Aralıq dənizi regionunda iki dövlətin ortaq mövqeləri fonunda ortaq maraq doğuran regional məsələlər ətrafında fikir mübadiləsi aparıblar.

Şərqi Aralıq dənizi Qaz Forumunun bu çərçivədə ən mühüm vasitələrdən biri olduğunu vurğuladılar.

Onlar həmçinin Aralıq dənizi hövzəsində qeyri-qanuni miqrasiya ilə bağlı baş verənləri müzakirə ediblər. Mitsotakis, milyonlarla qaçqının Misir ərazisində yerləşdirilməsindən bu yana gətirdiyi yüklər fonunda Misirin bu fenomenlə mübarizə səylərini yüksək qiymətləndirdi.

Görüşdə qarşılıqlı maraq doğuran bir sıra məsələlər, Rusiya-Ukrayna böhranının qlobal nəticələri və regionda, xüsusən də Liviyada davam edən narahatlıqlar müzakirə olunub.

Sisi Misirin Liviyada siyasi yolu dəstəklədiyini, prezident və parlament seçkilərinin keçirilməsinin, bütün xarici qüvvələrin və muzdluların Liviya ərazisindən çıxarılmasının, Liviyanın suverenliyi, ərazi bütövlüyü və sabitliyinin bərpasının vacibliyini vurğulayıb.

Mətbuat katibi bildirib ki, liderlər iki ölkə arasında imzalanmış saziş və anlaşma memorandumlarının tezliklə aktivləşdirilməsində və həyata keçirilməsində, hərbi, iqtisadiyyat, mədəniyyət, enerji, təbii qaz, elektrik enerjisi bağlantısı və yaşıl keçid sahələrində əməkdaşlığın təşviq edilməsində qarşılıqlı maraqlı olduqlarını bəyan ediblər.

Misir-Yunanıstan sammiti Misir və Türkiyə arasında səfirlər səviyyəsində diplomatik təmsilçiliyin bərpası ilə yekunlaşan yaxınlaşma fonunda keçirilir.

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan misirli həmkarını ölkəsinə səfərə dəvət etsə də, tarix hələ rəsmi olaraq açıqlanmayıb.

Yunanıstan, Kipr və Türkiyə arasında münasibətlər Afina və Lefkoşanın öz suverenliklərinə tabe olduğunu söylədiyi dəniz ərazilərində qaz kəşfiyyatı ilə bağlı "Türkiyənin qeyri-qanuni fəaliyyəti" səbəbindən gərgindir.

Bu arada Qahirə Universitetinin beynəlxalq və siyasi əlaqələr üzrə professoru Tarek Fəhmi Misir-Yunanıstan sammitinin əhəmiyyətini və onun iki ölkə arasında əməkdaşlığın təsdiqində simvolik olduğunu bir daha vurğulayıb.

Fəhmi “Şərq Əl-Avsat”a deyib ki, Misir məsuliyyətli ölkədir və ikitərəfli münasibətlərini balans və rasionallıqla idarə edir.

Misir-Türkiyə əlaqələrinin hər hansı bir inkişafı Misirin Yunanıstan və Kiprlə münasibətləri bahasına olmayacaq, deyən Fəhmi əlaqələrin beynəlxalq razılaşmalardan sonra yaxşı qurulduğuna işarə edib.

Ekspert qeyd edib ki, Misir Aralıq dənizinin şimalı ölkələri ilə tərəfdaşlığı daha da dərinləşdirməyə çalışır.

Misir-Yunanıstan münasibətləri ötən illər ərzində əhəmiyyətli inkişafa şahid olub və iki ölkə arasında ticarət mübadiləsi 2021-ci ildə 112,8 faiz artıb.

İnvestisiyaların həcmini beş dəfə artırmaq səyləri fonunda Yunanıstanın Misirə investisiyaları Aİ ölkələri arasında beşinci yerdədir.

Misir, Yunanıstan və Kipr Aralıq dənizində mütəmadi olaraq dəniz və hava hərbi təlimləri keçirir, silahlı qüvvələrin ən görkəmli birgə fəaliyyətlərindən biri olan Medusa.

Fəhmi hesab edir ki, Türkiyə üzv dövlətlərin razılığını aldıqdan və Kiprin tanınması və Yunanıstan, Kipr və Şərqi Aralıq dənizi ölkələri ilə dəniz sərhədlərinin demarkasiyası da daxil olmaqla bir sıra həll olunmamış məsələləri həll etdikdən sonra Şərqi Aralıq dənizi Qaz Forumuna qatılacaq.

Bundan əlavə, Cardiff Metropolitan Universitetinin iqtisadiyyat professoru Abdellatif Darviş Misir-Türkiyə yaxınlaşmasının Afinanı narahat edə biləcəyinə inanır.

"DogruXeber.az"ın bməlumatına görə, o, “Asharq Al-Awsat”a bildirib ki, Yunanıstan Misir-Türkiyə mübahisəsinin öz maraqlarına uyğun olduğuna inanır və Qahirə ilə Ankaranın yaxınlaşmasına mənfi yanaşır.

Dərviş Şərqi Aralıq dənizi bölgəsində əhəmiyyətli dəyişikliklərin olduğunu, o cümlədən Türkiyə ilə Yunanıstan arasındakı gərginliyi sakitləşdirmək üçün Avropa-ABŞ birgə istəyini qeyd edib.

O, ötən ay NATO sammiti çərçivəsində Türkiyə prezidenti ilə Yunanıstan baş nazirinin son görüşünə və Misir-Türkiyə yaxınlaşmasına toxunub.

Ekspert qeyd edib ki, bütün bu hadisələr Aralıq dənizi ölkələri arasında münasibətlərə təsir edə bilər və gərginliyi azaltmaqla və ya Türkiyənin Şərqi Aralıq dənizi Qaz Forumuna qoşulma ehtimalı ilə dəniz regionunun zənginliyindən faydalana bilər.

Şərqi Aralıq dənizi Qaz Forumu 2019-cu ildə Misir, İtaliya, Yunanıstan, Kipr, İordaniya, İsrail və Fələstin tərəfindən təsis edilib. Qərargahı Qahirədə yerləşir.

Qahirə Bəyannaməsinə əsasən, Forumun üzvlüyü zəruri prosedurları yerinə yetirdikdən sonra üzv olmaq istəyən hər bir dövlət üçün açıqdır.

DogruXeber.az
N.Məmərli