gundem / sosial / dunya / Səhiyyə / Cəmiyyət
22.08.2023, 17:45
Şəkər xəstələrinin qanında olan zülallar ürək və böyrək xəstəlikləri riskini artırır
Beynəlxalq alimlər qrupu diabet xəstələrinin qanında dörd zülal biomarkerini müəyyən edib ki, bu da xəstələrin sonrakı aylarında və həyat illərində ağır böyrək və ürək xəstəliklərinin inkişaf ehtimalının 3,8-6 dəfə yüksək olması ilə əlaqələndirilir.
"DogruXeber.az" qeyd edir ki, Alimlərin tapıntıları Circulation jurnalında dərc olunan məqalədə dərc olunub.
- “2-ci tip diabet daşıyıcılarının sağlamlığı ilə bağlı apardığımız müşahidələr göstərdi ki, dörd biomarkerin - NT-proBNP, hs-cTnT, GDF-15 və IGFBP7-nin yüksək konsentrasiyası böyrək və ürək xəstəliklərinin sürətli inkişafı riski ilə əlaqələndirilir. Antidiyabetik dərman olan canagliflozin qəbulu bu biomarkerlərin yüksəlişini əhəmiyyətli dərəcədə yavaşlatdı”, - deyə tədqiqatçılar yazır.
Orta hesabla, bu zülalların yüksək konsentrasiyası böyrək xəstəliyi riskinin təxminən 3,8 dəfə artması və ürək və damar xəstəliklərinin təxminən altı dəfə artması ilə əlaqələndirildi. Xəstələr kanaqliflozin qəbul etdikdə bu risklər əhəmiyyətli dərəcədə azaldı ki, bu da hər dörd biomarkerdə artımı təxminən iki dəfə azaltdı. Müəlliflər hesab edirlər ki, bu nəticələr böyrək problemləri olan diabet xəstələri arasında kanaqliflozin və əlaqəli dərmanların erkən başlamasına kömək edir.
Bu nəticəyə Harvard Universitetinin professoru Ceyms Yanuzzinin rəhbərlik etdiyi və CREDENCE layihəsi çərçivəsində 2,6 min 2-ci tip diabet daşıyıcısının həyatını müşahidə edən bir qrup Amerika, Avropa, Avstraliya və Çin həkimləri gəlib. Böyrəklərin fəaliyyətində pozğunluqlardan əziyyət çəkən diabet xəstələri iştirak etdilər və üç və ya daha çox il ərzində sağlamlıqlarının daimi monitorinqinə razı oldular.
Bu müşahidələr zamanı həkimlər xəstələrdən qan nümunələri götürüb, həmçinin şəkərin böyrəklər vasitəsilə bədəndən çıxarılmasını sürətləndirən məşhur anti-diabet dərmanlarından biri olan kanaqliflozinin onların vəziyyətinə necə təsir etdiyini izləyiblər. Elm adamları uzun müddətdir ki, bu dərmanın yüngül və ya orta dərəcədə böyrək problemləri olan diabet xəstələri üçün nə qədər təhlükəsiz olduğu ilə maraqlanırdılar. Aparılan müşahidələr dərman qəbulunun böyrək və ürək xəstəliklərinin inkişaf riskini əhəmiyyətli dərəcədə azaltdığını göstərib.
Onlar həmçinin qanda konsentrasiyası diabetik böyrək çatışmazlığının zamanla nə qədər tez inkişaf etdiyini əks etdirən dörd biomarker dəsti aşkar etdilər. Bunlara NT-proBNP, hs-cTnT, GDF-15 və IGFBP7 zülalları daxildir ki, onlardan bəziləri artıq tip 2 diabeti olmayan xəstələrdə ürək-damar xəstəliklərinin inkişaf riskini qiymətləndirmək üçün istifadə olunur. Alimlər belə qənaətə gəliblər ki, şəkərli diabet xəstələrində böyrək və ürək xəstəliklərinin erkən diaqnostikası üçün biomarkerlərdən istifadə onların ömrünü uzatmağa kömək edəcək.
DogruXeber.az
Anarə Muhəmməd