gundem / hadise / dunya / maraqli / video
6.11.2024, 18:00
NASA kosmosda bizə baxan bir cüt "göz" kəşf etdi - Bu nədir? // VİDEO
Bu fotoya baxanda məşhur alman filosofu Fridrix Nitsşenin 1886-cı ildə dediyi bu sözlər ağla gəlir: "Boşluğa uzun müddət baxırsansa, boşluq da sənə baxır". Çox güman ki, Nitsşe onun bu sözlərinin təxminən 140 ildən sonra gerçəkləşəcəyini ağlına belə gətirə bilməzdi.
"DogruXeber.az" xəbər verir ki, 80 milyon işıq ili uzaqlıqda çəkilmiş bu foto bizə baxan bir cüt gözə bənzəyir.
Təbii ki, bunlar "gözlər" deyil, bir cüt qalaktikadır. NGC 2207 və IC 2163 adlı bu iki toqquşan qalaktikalar kosmosdakı teleskoplarımız - James Webb Kosmik Teleskopu və Hubble Kosmik Teleskopu tərəfindən müşahidə edilib. Hər iki qalaktika toqquşma mərhələsini tamamladıqdan sonra mərkəzində superkütləvi qara dəliyə malik tək böyük qalaktikaya çevriləcək.
Qalaktikaların birləşməsi çox vaxt aparan bir prosesdir. Əslində bu toqquşmalar iki cismin bir-birinə dəyməsi kimi baş vermir. Hər iki qalaktika bir-birinin ətrafında yavaş kosmik rəqs edir və nəticədə tək qalaktikaya çevrilir. NGC 2207 və IC 2163 milyonlarla il əvvəl olduğu kimi hazırda bir-birinə qarışıb və orbitdədir.
İndi gördüyümüz birləşmənin mərhələsi hələ də yekunlaşmayıb. Hər iki qalaktikanın spiral strukturları olduqca fərqlidir. Ancaq bu, iki qalaktikanın bir-biri ilə qarşılıqlı əlaqədə olmadığı anlamına gəlmir. Bir-birinin cazibə qüvvəsi hesabına ulduz birləşmələrinin sayı artır və buna görə də hər iki qalaktika daha parlaq görünür.
Bu, hər iki qalaktikada ulduzlararası qaz buludlarının sarsıdılması və sıxılması ilə əlaqədardır. Ulduzlar bu buludlardakı sıx salxımların cazibə qüvvəsi altında çökən körpə ulduzların toxumlarından əmələ gəlir, ətrafdakı qazdan material udur və böyüyür.
Bu qalaktikaların hər biri hər il onlarla ulduz yaradır. Öz qalaktikamız, Süd yolu daha durğundur və hər il yalnız bir neçə ulduz meydana gətirə bilir. Təbii ki, ulduz doğumu olan yerdə ulduz ölümü də var. Ulduz əmələgəlmə bölgələrində əmələ gələn nəhəng ulduzların ömrü qısadır və fövqəlnova kimi partlayaraq ətrafdakı qazı şoka salır və sıxaraq doğum, ölüm və yenidən doğuş zəncirvari reaksiyasına səbəb olur.
Bu ulduz əmələ gətirən bölgələr Hubble təsvirində ultrabənövşəyi işıqda parlayan parlaq, solğun mavi rəngdə görünə bilər. Bu arada, JWST-nin orta infraqırmızı kamerası hər qalaktikaya səpələnmiş tozun hörümçək toru kimi mürəkkəb paylanmasını çəkmək üçün əla iş görüb.